Fotowoltaika – zmiana otoczenia

Otoczenie prawne dla fotowoltaiki w Polsce

Ustawa o OZE

Na przestrzeni lat przepisy regulujące działalność związaną z wytwarzaniem energii z paneli fotowoltaicznych oraz instrumentów wspierających tę działalność ulegały zmianom.

Podstawowym źródłem wiedzy jest ustawa o odnawialnych źródłach energii z 20 lutego 2015 roku. Określa ona, kto może stać się prosumentem (czyli osobą produkującą energię na własne potrzeby) oraz jakie prawa i obowiązki obejmują podmioty gospodarcze.

Dla prosumentów formą wsparcia jest możliwość wysyłania wyprodukowanej nadwyżki i odebrania jej w ciągu roku. Dla mniejszych instalacji do 10kW można odebrać 80%, zaś dla większych o mocy z przedziału 10-40kW jest to 70%.

Podmioty gospodarcze nadwyżkę mogą odsprzedawać sieci po cenach rynkowych ustalanych na podstawie poprzedniego kwartału przez prezesa URE.

W związku z nowymi regulacjami narzucanymi przez Unię, Polska przygotowuje nowelizację ustawy o OZE, która jest planowana na pierwszy kwartał 2019 roku. Jednym z podstawowych założeń jest odciążenie odbiorców końcowych dzięki systemom wsparcia OZE.

Europejskie regulacje

Popularyzacja fotowoltaiki jest związana z regulacjami ustanawianymi przez Parlament Europejski. Do 2030 roku udział odnawialnych źródeł energii w całym miksie europejskim ma wynieść minimum 32% (poziom ten podniesiono z wcześniej proponowanych 27%). Ten poziom udziału jest określony dla całej Unii, a nie dla poszczególnych krajów. Wcześniej ustalone cele dla poszczególnych krajów okazały się być problematyczne. Polska do 2020 roku miała osiągnąć poziom 15% udziału OZE, a w 2017 roku wynosił on 11%. To oznacza, że Polska w najbliższym czasie będzie musiała zintensyfikować działania wspierające wykorzystanie OZE w tym fotowoltaiki. Wśród działań proponowanych przez Unię jest ograniczenie barier administracyjnych i uniemożliwienie wprowadzania zmian zasad wsparcia producentów OZE, które działają wstecz. Państwa członkowskie powinny zapewnić swoim obywatelom możliwość samodzielnego wytwarzania energii z OZE na własne potrzeby, magazynowanie i odsprzedaż nadwyżek. Co ważne, państwa powinny również wspierać mieszkańców domów wielorodzinnych, którzy wyrażają zainteresowanie produkcją energii z OZE.

Systemy wsparcia – dofinansowanie, kredyty i ulgi podatkowe

Na terenie całego kraju realizowany jest projekt Czyste powietrze, który oferuje wsparcie na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej dla gospodarstw domowych. Wojewódzkie oddziały Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oferują pożyczki na realizację projektów związanych z termodynamiką i wykorzystaniem OZE w domach jednorodzinnych.

Firmy mogą skorzystać z wielu ofert kredytów lub leasingu, dzięki któremu inwestycja w fotowoltaikę nie wymaga dużego wkładu początkowego.

Podatnik będący osobą fizyczną będący właścicielem budynku mieszkalnego od 2019 roku może odliczyć wydatki związane z zakupem i realizacją termomodernizacji. Uldze podlegają między innymi kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne wraz z osprzętem oraz usługi związane z realizacją projektu (audyt energetyczny, montaż).

Z ulg mogą również korzystać rolnicy w oparciu o ustawę o podatku rolnym. Jest to ulga inwestycyjna na obiekty środowiskowe, która wynosi 25% wartości instalacji. Dodatkowo rolnicy płacący podatek VAT mogą go całkowicie odliczyć zyskując 23%.

Spadek cen paneli fotowoltaicznych, wzrost cen energii elektrycznej

Spadek cen paneli fotowoltaicznych

W 2018 roku przestały obowiązywać w Unii Europejskiej trwające 5 lat porozumienie cenowe, które ograniczało import chińskich ogniw fotowoltaicznych. Było ono przeszkodą w obniżaniu cen do poziomu, który jest osiągany na świecie. Przez to fotowoltaika była w Europie droższa niż to konieczne. Zniesienie ograniczeń sprawi, że panele fotowoltaiczne staną się dostępniejsze dla obywateli, a fotowoltaika może stać się najtańszym źródłem energii. Ceny modułów mogą spaść nawet o 30%.

Zmiany cen prądu

Jak podaje analiza GUS w ciągu 15 lat (1999-2014) dla gospodarstw elektrycznych średnia cena jednostkowa prądu wzrosła o 137%. Statystyczny Polak w 2014 roku mógł kupić 3% mniej energii niż 15 lat wcześniej. To niepokojąca informacja biorąc pod uwagę rosnące wynagrodzenia, które powinny powodować wzrost możliwości nabywczych a nie ich spadek. Niewielkie zmiany cen wprowadzane stopniowo na przestrzeni lat stają się coraz większym obciążeniem finansowym.

Co więcej, jak podaje Eurostat, w pierwszej połowie 2017 roku rachunki za prąd były o 7% wyższe niż rok wcześniej. Na wzrost energii miały wpływ opłaty dodatkowe mające wspierać rynek OZE oraz rekordowo wysokie ceny węgla. Dodatkowo ceny mogą rosnąć ze względu na opłaty za wysoką emisję CO2 wprowadzonych przez Unię Europejską i określanych jako uprawnienie do emisji CO2.

W 2017 roku ceny wzrosły prawie dwukrotnie w porównaniu do poprzedniego roku. W maju 2017 roku ceny hurtowe wynosiły około 170zł/MWh, obecnie stawki wzrosły do 210zł/MWh. Niestety nie ma przesłanek, które dawałyby nadzieję na odwrócenie tego trendu wzrostu ceny.

Podsumowanie

Niepewny rynek cen energii elektrycznej i tendencja wzrostowa cen przy jednoczesnym spadku cen paneli fotowoltaicznych to poważne argumenty, które mogą zachęcać do inwestycji w fotowoltaikę. Dodatkowo, biorąc pod uwagę zmiany klimatu i potrzebę zmian polityki energetycznej, a co za tym idzie zwiększenie udziału OZE w produkcji energii, fotowoltaika wydaje się być idealnym pomysłem. Wsparcie, jakie otrzymują osoby zainteresowane inwestycją w panele słoneczne, pod postacią dotacji czy ulg podatkowych jest ogromnym ułatwieniem dla stworzenia autonomicznej instalacji produkującej prąd. Rynek będzie się w najbliższych latach rozwijał, z tego powodu warto zainteresować się instalacją paneli zarówno w domu jak i wykorzystaniem ich w przedsiębiorstwach.