Jak działa licznik energii elektrycznej?
Licznik energii elektrycznej odgrywa kluczową rolę zarówno w naszym domu jak i w krajowym sektorze energetycznym. Określa on granicę między siecią dystrybucyjną energii elektrycznej dostawcy prądu (ENEA, ENERGA, PGE, RWE, TAURON ) i naszą domową siecią energii elektrycznej. Licznik energii elektrycznej jest miernikiem naszej konsumpcji prądu i pozwala rozliczyć się z przedsiębiorstwem, które sprzedaje nam energię. Licznik prądu posiada również własny numer seryjny, który pozwala odróżnić nasz licznik od pozostałych liczników.
Chcesz żeby Twoja firma mniej płaciła za prąd? Prześlij nam swój rachunek za prąd na adres: [email protected], przedstawimy Ci Tańszą ofertę.
Spis treści artykułu
1. Licznik indukcyjny:
Licznik indukcyjny jest jednym z najstarszych rodzajów licznika wykorzystywanych u odbiorców w Polsce. Licznik indukcyjny posiada aluminiową tarcze, która porusza się zgodnie ze zużyciem energii elektrycznej. Im więcej energii zużywamy, tym szybciej tarcza się kręci.
Budowa licznika indukcyjnego: Jak to działa?
Aluminiowa tarcza rusza się pod wpływem wirowania pola magnetycznego wytworzonego przez dwie cewki: w jednej cewce płynie prąd szybkością proporcjonalną do natężenia prądu pobieranego, w drugiej cewce prąd płynie z szybkością proporcjonalną do napięcia.
Przykład licznika indukcyjnego z aluminiową tarczą z miernikiem dwutaryfowym
Każdy obrót tarczy oznacza daną ilość spożywanej energii. Jednostką energii elektrycznej jest kilowatogodzina (kWh). Licznik nalicza każdy obrót tarczy mierząc w ten sposób ilość spożywanych kWh. W przypadku korzystania z całodobowej taryfy energii elektrycznej przez odbiorcę (tzw. taryfa G11: ta sama cena kWh przez całą dobę), licznik indukcyjny jest wyposażony w jeden miernik wskazujący ilość zużywanych kWh. W przypadku korzystania z dwutaryfowej taryfy energii elektrycznej przez odbiorcę (tzw. taryfa G12: dwie różne ceny kWh naliczane w dzień i w nocy oraz w określonych przez sprzedawce prądu godzin popołudniowych) licznik indukcyjny jest wyposażony w dwa mierniki, jeden mierzący zużycie kWh w dzień (w godzinach szczytu) i zużycie kWh w nocy (godzinach poza szczytem), w określonych przez sprzedawcę godzinach popołudniowych oraz w weekendy.
1.A. Rozliczenie się z dostawcą prądu przy liczniku indukcyjnym:
- Przy korzystaniu z licznika indukcyjnego odbiorca może rozliczyć zużycie prądu poprzez:
- rozliczenie na podstawie prognoz konsumpcji energii elektrycznej odbiorcy, wykonane przez sprzedawce prądu na podstawie dotychczasowego poziomu spożycia energii elektrycznej przez odbiorce, z ewentualną korektą przed końcem okresu rozliczeniowego,
- rozliczenie na podstawie rzeczywistego zużycia prądu dzięki odczytaniu stanu licznika indukcyjnego w ramach miesięcznej wizyty przedstawiciela dostawcy prądu lub dzięki wysyłaniu przez odbiorce informacji o stanie licznika co miesiąc do dostawcy sms-em.
2. Licznik elektroniczny:
Licznik elektroniczny pozwala odczytać stan zużycia zdalnie
Elektroniczny licznik energii elektrycznej, również nazwany licznikiem cyfrowym, wskazuje stan zużycia prądu dzięki ekranowi ciekłokrystalicznemu. Jest prostszy w użyciu i dokładniej wylicza spożywaną energię elektryczną w domu, w porównaniu z licznikiem indukcyjnym.
Najistotniejszą zaletą licznika elektronicznego w porównaniu z licznikiem indukcyjnym, jest możliwość odczytu stanu licznika przez dostawce energii elektrycznej zdalnie, drogą radiową. Przedstawiciel dostawcy prądu (tzw. inkasent) już nie musi odwiedzać odbiorcy, aby pobrać stan licznika, a odbiorca już nie musi wysyłać informacji o stanie licznika.
Budowa licznika elektronicznego: jak to działa?
Licznik elektroniczny posiada układy scalone, które generują impulsy pod wpływem przepływającego prądu i przyłożonego napięcia. Impulsy są generowane w liczbie proporcjonalnej do ilości pobieranego prądu. Licznik elektryczny przelicza ilość impulsów na kWh wskazując zużycie energii na mierniku.
3.A. Jak działa licznik inteligentny?
Licznik inteligentny wysyła informacje o zużyciu energii elektrycznej do dostawcy co 15 minut
Inteligentny licznik należy do nowej generacji liczników energii elektrycznej. Licznik inteligentny pozwala na przekazywanie dużo większej ilości danych o konsumpcji energii elektrycznej do dostawcy. Dzięki przesyłaniu informacji o stanie licznika co 15 minut, dostawca jest w stanie nie tylko odczytać stan zużycia energii elektrycznej odbiorcy na daną chwilę, lecz również wie jakie są zwyczaje spożycia odbiorcy, kiedy zużywa więcej energii w ciągu dnia, a kiedy mniej. Licznik inteligentny pozwala rozliczyć się z odbiorcą na biżąco, za realne zużycie prądu. Umożliwia on lepsze zarządzanie siecią energetyczną przez dostawce, który wie gdzie wysłać więcej energii elektrycznej, a gdzie mniej aby ominąćprzerwy w dostawie. Licznik inteligentny pozwala również na natychmiastowe powiadomienie dostawcy o ewentualnych awariach i szybsze reagowanie. Odbiorca już nie musi informować dostawcy o awarii w dostawie prądu w jego domu lub w jego okolicy.
Licznik inteligentny jest również wyposażony w funkcji komunikacji dwukierunkowej, pozwalając na wysyłanie informacji z domu odbiorcy do dostawcy oraz od dostawcy do odbiorcy. Komunikacja danych w sposób dwukierunkowy pozwala dostawcy aktualizować zdalnie, oprogramowanie licznika inteligientnego oraz informacje o taryfach i cenach. Miernik licznika informuje odbiorce oraz dostawce nie tylko o ilości zużytych kWh, lecz również o zużyciu energii całkowitej i częściowej, o bieżących kosztach oraz przekazuje informacje o mocy i napięciu prądu.
3.B. Planowana wymiana liczników na liczniki inteligentne
Zgodnie z wprowadzeniem unijnej dyrektywy przez Ministerstwo Gospodarki, do 2020 roku ma być wymienionych 80% starych liczników w 16 milionach gospodarstw domowych w Polsce na liczniki inteligentne. To oznacza że do 2020 roku, 13 milionów liczników inteligentnych będzie zainstalowanych na terenie Polski.
Instalacja liczników inteligentnych zostanie wykonana przez inkasentów dostawców energii elektrycznej i powinna trwać do 20 minut. Sprawdź co zrobić w przypadku wizyty nieznanego inkasenta lub akwizytora w Twoim domu.
Dostawca energii ENERGA, działający na północy Polski zamontował 400 tysięcy liczników w Kaliszu i Władysławowie w 2014 roku. Dostawca RWE, działający na terenie Warszawy zainstalował 100 tysięcy liczników w Warszawie w 2014 roku. Tauron zainstalował 40 tysięcy na południu Polski. Wymiana wszystkich liczników w Polsce na nowe, inteligentne liczniki będzie kosztowała 8 miliardów złotych, które pokryje dostawca energii elektrycznej. Według szacunku Urzędu Regulacji Energetyki koszt instalacji liczników inteligentnych dla odbiorcy będzie wynosił 1,32 zł miesięcznie do 2030 roku (czyli 237,6 zł ogółem).
Proces instalacji liczników inteligentnych polega na tzw. „umowie społecznej” z założeniem, że w dłuższym okresie czasu, dostawcy zaoszczędzą na wydatkach handlowych i technicznych związanych z utrzymaniem liczników. Pozwoli to na obniżenie taryf za energię elektryczną. W związku z tą „umową społeczną”, w przyszlości, odbiorcy którzy nie zgodzą się na instalacje takich liczników u siebie, będą płacić wyższą opłate abonamentową.
3.C. Inteligentny licznik: źródło oszczędności i kontroli
Inteligentne liczniki powinny stać się źródłem oszczędności dla dostawców prądu. Pozwolą one zmniejszyć straty handlowe i techniczne związane z lepszym monitorowaniem prądu, ograniczeniem ilości energii zużywanej przez system pomiarowy dostawcy oraz ograniczeniem nielegalnego poboru energii elektrycznej. W 2014 roku, w okręgach w których grupa ENERGA zainstalowała liczniki inteligentne, dostawca zaobserwował zmniejszenie się różnicy bilansowej o około 10%. Instalacja inteligentnych liczników i możliwość odsyłu stanu licznika i monitorowania na odległość, pozwoli dostawcom na zrezygnowanie z zatrudnienia tysięcy inkasentów, którzy spisywali do tej pory stany liczników i zaoszczędzić na ich płacy.
Test z licznikiem inteligentnym zorganizowany przez dostawce ENERGA w 2014 roku w Kaliszu pozwolił zmniejszyć zużycie prądu przez odbiorców do 32% podczas szczytu energetycznego
Inteligentne liczniki powinny stać się żródłem większej kontroli nad wydatkami energetycznymi i oszczędności dla odbiorców. Dodatkowe aplikacje i oprogramowania liczników inteligentnych, pozwalą odbiorcom monitorować własne zużycie energii elektrycznej poprzez konto klienta, w sposób natychmiastowy, w okresie miesięcznym lub rocznym oraz na sprawdzenie zwyczajów konsumpcji energii elektrycznej w trakcie dnia. W ten sposób odbiorca powinien mieć wszystkie potrzebne informacje aby optymalnie wybrać taryfę, która najbardziej odpowiada jego zwyczajom konsumpcyjnym (G12, G11 i inne oferty sprzedawców i dostawców energii). Licznik inteligentny posiada też opcje umożliwiającą rozliczenie rzeczywiste oraz prepaid, płacąc z góry za daną ilość prądu.
W 2014 roku grupa ENERGA uruchomiła aplikacje i portal umożliwiający monitorowanie zużycia energii przez odbiorców, którzy już mają w domu inteligentne liczniki. Na potrzebe testowego programu redukcji mocy energii elektrycznej, który zostałprzeprowadzony w 2014 roku przez grupą ENERGA w Kaliszu, odbiorcy zgodzili się ograniczyć moc energii elektrycznej podczas szczytu wieczornego do 1 kWh przez dwie godziny (co oznacza na przykład ograniczenie korzystania z urządzeń domowych takich jak lodówka i telewizor). Zbadana grupa otrzymała w dniu testu dwukrotne powiadomienie sms-em z informacją o planowanej redukcji. Okazało się, że w dniu testu, między 19:00 a 21:00, w okresie kiedy prąd jest najbardziej używany i najdroższy, jego zużycie w grupie docelowej spadło pomiędzy 10 a 32%.
3.D. Zagrożenia związane z inteligentnym licznikiem
Zebrane dane pozwalają zbudować profil użytkownika w zakresie ilości zużywanej energii i tym samym uzyskać szczegółowe informacje o jego zachowaniach
Pomimo licznych zalet liczników inteligentnych, organizacje ochrony praw konsumentów i ochrony danych osobowych ostrzegają przed ryzykiem nieuczciwego wykorzystywania licznych informacji pobranych przez inteligentne liczniki. Dostawcy będą mieli dostęp do informacji o nawykach konsumentów, na podstawie których łatwo oszacować jakie odbiorca ma urządzenia w domu. Takie informacje są bardzo cenne dla niektórych grup docelowych jak na przykład przedsiębiorstwa sprzedające urządzenia RTV AGD.
Według Wojciecha Wiewiórowskiego, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, liczniki inteligentne są zagrożeniem prywatności: „Zebrane dane pozwalają zbudować profil użytkownika w zakresie ilości zużywanej energii i tym samym uzyskiwać szczegółowe informacje o jego zachowaniach”.
Aby ominąć takie ryzyko dostawcy będą musieli podpisać nowe umowy z odbiorcami z możliwością wyrażania zgody (lub jej braku) na udostępnienie informacji podmiotom trzecim lub traktować dane zabrane za pośrednictwem liczników inteligentnych jako dane osobowe.
Chcesz żeby Twoja firma mniej płaciła za prąd? Prześlij nam swój rachunek za prąd na adres: [email protected], przedstawimy Ci Tańszą ofertę.
Jak odczytać licznik energii elektrycznej?
Miernik licznika mierzącego zużycia prądu w kWh jest podstawą do rozliczenia zużycia energii elektrycznej. W przypadku korzystania z rozliczenia rzeczywistego (zapłata za zużywaną energię elektryczną na dany okres rozliczeniowy) odbiorca musi podać co miesiąc do dostawcy, stan licznika sms-em. Innym rozwiązaniem jest comiesięczna wizyta inkasenta w domu odbiorcy, aby spisać stan licznika.
Jak odczytać stan licznika?
Stan licznika należy podawać w pełnych kWh bez ostatniej, ułamkowej cyfry.
- Stan licznika należy podać zawsze w pełnych kilowatogodzinach.
- W przypadku licznika indukcyjnego należy podać stan zużycia kWh zaznaczony miernikiem licznika bez ewentualnych zer z przodu i w pełnych kilowatogodzinach
- W przypadku licznika elektronicznego lub inteligentnego, stan licznika najczęściej jest podawany kodem wyświetlanym w górnym lewym rogu licznika. W przypadku licznika elekronicznego lub inteligentnego dodatkowe informacje jak odczytać licznik znajdują się zezwyczaj na obudowie licznika.
- W przypadku korzystania z taryfy całodobowej miernik licznika wskazuje tylko jedno, całkowite zużycie kWh, które należy podać w pełnych kilowatogodzinach.
- W przypadku korzystania z taryf dwustrefowych G12 stan licznika należy podać dla obu stref (strefa dzienna i strefa nocna/weekendowa) wpisując stan na obu miernikach licznika.
Jaki kod wyświetla się w górnym lewym rogu ekranu | Co on oznacza? |
---|---|
E lub 1.8.0 lub 1.5.8.0 |
Zużycie energii ogółem |
EA lub 1.8.1 lub 1.5.8.1 |
Zużycie energii w strefie dziennej |
EB lub 1.8.2 lub 1.5.8.2 |
Zużycie energii w strefie nocnej i weekendowej |
Typ energii zużywanej (calkowitej, nocnej lub dziennej) można sprawdzić zmieniając kod wyświetlający się w górnym lewym rogu ekranu korzystając z odpowiedniego przycisku przy ekranie
Aby określić zużycie energii elektrycznej w danym okresie rozliczeniowym, należy pobrać ilość zużytych kWh na mierniku licznika i odjąć ilość zużytych kWh na liczniku w poprzednim okresie (wpisanych na przykład na ostatniej fakturze). W taki sposób odbiorca może śledzić swoje zużycie energii i lepiej je kontrolować.
Charakterystyki licznika energii elektrycznej
Każdy model licznika energii elektrycznej jest inny. Najpopularniejszymi licznikami energii elektrycznej w Polsce są liczniki ISKRA, APATOR, JM TRONIK i CORAX i CORAX 3, ale istnieją również inne rodzaje liczników, które mają własną specyfikę. Każdy licznik energii elektrycznej posiada te same podstawowe cechy i możliwe odmiany:
Licznik jednotaryfowy i dwutaryfowy
Główną cechą liczników energii elektrycznej jest mierzenie zużycia energii elektrycznej odbiorcy, na podstawie umowy pomiędzy odbiorcą a sprzedawcą energii elektrycznej. Odbiorca może mieć z dostawcą umowę na taryfe całodobową (ta sama cena za pobrany kWh na całą dobę) lub dwustrefową (z taryfą za energię elektryczną dzienną i z taryfą nocno-weekendową). W przypadku wyboru przez odbiorce taryfy dwustrefowej, licznik energii elektrycznej będzie miał dwa mierniki: jeden pokazujący zużycie prądu w godzninach dziennych i drugi pokazujący zużycie prądu w godzinach nocnych/weekendowych. W ramach odczytu lub podawania stanu licznika dostawcom przez odbiorce, należy podać stan zużycia znajdujący się na obu miernikach.
Licznik jednofazowy i trójfazowy
Licznik energii elektrycznej mierzy ilość zużytej energii elektrycznej w domu odbiorcy. Jest on dopasowany do typu instalacji elektrycznej, którą odbiorca ma u siebie w domu. Instalacja elektryczna i licznik mogą być jednofazowe lub trójfazowe
Instalacja jednofazowa ma napięcie 230 v i składa się z dwóch albo z trzech przewodów. Instalacja trójfazowa ma napięcie 400 v i składa się z czterech lub pięciu przewodów. Instalacja jednofazowa posiada wystarczającą moc dla mieszkań lub domów, korzystających ze standardowych urządzen codziennego użycia jak na przykład oświetlenie, lodówka, pralka czy telewizor. Jednak w przypadku korzystania z użądzeń bardziej energochłonnych, jak na przykład ogrzewania elektryczne lub elektryczne płyty kuchenne, instalacja trójfazowa staje się potrzebna aby zapewnić odpowiednią moc przyłączeniową. Instalacje elektryczne trójfazowe w mieszkaniach i domach, powoli stają się standardem w Polsce. Informacje o typie instalacji energetycznej (jednofazowej lub trójfazowej) w naszym mieszkaniu lub domu, można sprawdzić na liczniku, zwykle w pobliżu miernika.
Jeżeli często „wybija korki” w Twoim domu (działają bezpieczniki w Twoim domu) to prawdopodobnie oznacza, że Twoja dotychczasowa zainstalowana moc przyłączeniowa jest niewystarczająca w stosunku do ilości urządzeń elektrycznych jakie posiadasz w domu. Aby zmienić moc przyłączeniową należy skontaktować się z dostawcą, aby przejść przez proces ponownego przyłączenia do sieci. Skontaktuj się z Twoim dostawcą aby otrzymać dodatkowe informacje: ENEA, ENERGA, PGE, RWE, TAURON.
Co zrobić w przypadku awarii licznika energii elektrycznej?
Licznik energii elektrycznej, jak każde inne urządzenie może ulec awarii. Jednak w przypadku licznika energii elektrycznej, jego poprawne działanie jest sprawą kluczową, ponieważ jest on miernikiem naszego zużycia energii i dzięki niemu są wyliczane nasze rachunki za prąd. Różne objawy mogą wzbudzić naszą wątpliwość co do poprawnego działania naszego licznika:
- jeżeli nagle faktury za prąd stają się bez przyczyn (jak na przykład instalacja nowego, energochłonnego urządzenia) większe niż zazwyczaj,
- jeżeli licznik za dużo nalicza lub zawyża ilość zużytych kWh,
- jeżeli licznik jest uszkodzony lub jeżeli buczy
- jeżeli przy liczniku indukcyjnym tarcza kręci się za szybko/ tarcza się nie kręci lub jeżeli tarcza kręci się do tyłu,
- jeżeli wskaźnik przy liczniku elektronicznym lub inteligentnym miga na czerwono (gdy zazwyczaj jest zielony).
W przypadku wątpliwości co do poprawnego działania licznika energii elektrycznej, odbiorca może jedynie sprawdzić źródło ewentualnego problemu metodą obserwacyjną. W przypadku licznika elektronicznego / inteligentnego, można wyłączyć wszystkie urządzenia w domu i sprawdzić czy licznik nadal nalicza kWh lub czy tarcza nadal się kręci. W przypadku licznika indukcyjnego można zmierzyć ilość spożywanych kWh dzięki wskaźnikowi ilości obrotów tarczy na kWh, który powinien być napisany na liczniku przy tarczy. Na przykład wskaźnik 120 obr./kWh oznacza że tarcza musi dokonać 120 obrotów, aby się naliczał 1 kWh. Jeżeli w tym przypadku tarcza nalicza 1 obrót na minutę, to oznacza że licznik nalicza (1 obrót * 60 minut w godzinie / 120 obrotów za 1 kWh =) 0,5 kWh na godzinę i (0,5 kWh * 24 godziny w dniu * 30 dni w miesiącu =) 360 kWh miesięcznie w przypadku stałego zużycia prądu przez istniejące urządzenia. Polskie gospodarstwo domowe zużywa średnio poniżej 200 kWh miesięcznie.
W żadnym przypadku odbiorca nie powinien samodzielnie ingerować w urządzenie pomiaroworozliczeniowe licznika i próbować je demontować. W przypadku nieprawidłowego działania licznika energii elektrycznej, należy zadzwonić na pogotowie energetyczne na numer 991 lub podać wniosek do dostawcy z prośbą o kontrolę licznika. Dostawca jest zobowiązany zareagować na taki wniosek w przyciągu 14 dni od jego otrzymaniu wykonując kontrolę licznika. W przypadku nieprawidłowości koszt kontroli jest poniesiony przez dostawce. Warto jednak upewnić się, że licznik działa niepoprawnie ponieważ w przypadku nieuzasadnionego wniosku o kontrolę licznika koszt kontroli może być naliczony na rachunek odbiorcy.
Oszukanie licznika energii elektrycznej: karalne, ryzykowne i nieskuteczne
Istnieją różne możliwe sposoby aby oszukać licznik energii elektrycznej sztucznie zwalniając lub zatrzymując naliczanie zużycia prądu. Kradzież energii elektrycznej jest nie tylko nielegalna i karalna, lecz okazuje się również ryzykowna dla zdrowia odbiorcy i jego otoczenia oraz często nieskuteczna.
Oszukanie licznika jest kradzieżą prądu. Kradzież energii elektrycznej jest przestępstwem zagrożonym karą do 5 lat więzienia. W Polsce tysiące osób jest sądzonych i skazanych co roku za kradzież energii elektrycznej. Naruszenie licznika może być udowodnione przez kontrolę licznika, która staje się coraz częściej wykorzystywana przez dostawców prądu. Wszyscy Dostawcy w Polsce posiadają specjalne infolinie do zgłoszenia kradzieży prądu anonimowo. Co roku dostawcy energii tracą setki miliony złotych przez kradzież energii elektrycznej, która jest przełożona do kosztu odbiorców końcowych. Kradnąc prąd zmuszamy więc innych odbiorców do zapłacenia za naszą fakturę energii elektrycznej.
Kradzież prądu poprzez oszukanie licznika często jest zrobiona po amatorsku. Może ona stać się zagrożeniem dla zdrowia i życia na przykład przy naruszeniu instalacji energetycznej bloku mieszkalnego lub podłączenie się do sieci sąsiada.
Sposoby na oszukanie licznika energii elektrycznej często okazują się nieskuteczne. Naruszenie tarczy licznika indukcyjnego w celu sztucznego zwolnienia lub zatrzymania naliczania kWh może mieć długotrwały skutek na przyszpieszenie tarczy i szybsze naliczanie kWh niż w rzeczywistości.
W przypadku problemów z zapłatą za rachunki energii elektrycznej lepiej skontaktować się z dostawcą/sprzedawcą energii i wynegocjować zpłatę za fakturę ratami miesięcznymi. Aby zaoszczędzić na prądzie warto przejrzeć się ofertom nowych sprzedawców prądu. Oferty te pozwolą zaoszczędzić od 100 zł (w przypadku małego mieszkania w bloku) do 1 000 zł (w przypadku dużego domu) rocznie, na fakturach energetycznych. Isnieje również wiele sposobów jak uczciwie oszczędzać prąd.
Zmiana sprzedawcy prądu i konsekwencje instalacji licznika
Zmiana sprzedawcy prądu przez odbiorce nie łączy sie z wymianą licznika energii elektrycznej w domu czy w mieszkaniu. Obojętnie jakie przedsiębiorstwo sprzedaje prąd odbiorcy, licznik energii elektrycznej jest własnością dostawcy prądu odpowiedzialnego za dystrybucje energii elektrycznej i nie podlega wymianie.
Masz firmę i chcesz płacić mniejsze rachunki za prąd? Wyślij fakturę za prąd Twojej firmy na adres : [email protected] a my przedstawimy Ci Tańszą ofertę. Zmieniając sprzedawcę prądu można zaoszczędzić do 30% na rachunkach za prąd. Zmiana sprzedawcy jest bezpłatna, prosta i bezpieczna.